Topraksız tarım, sucul olmayan bitki köklerinin besin solüsyonu kullanılarak desteklenmiş inorganik ortamlarda yapılan tarıma denmektedir. Tarımın bu şekilde yapılmasında birçok sebep bulunmaktadır. Bunları sırasıyla şöyle sıralayabiliriz;
- Toprak kaybı
- Yabancı otların sorunsalı olmaması
- Su, gübre ve ilaç kullanımın az maliyetli olması
- Toprak yoğunluğu
Topraksız Tarım Sağlığa Zararlı Mıdır?
Topraksız tarım, üretim esnasında kontrollü şartlara sahip seralarda yapılmaktadır. Üretilen ürünlerin diğer yöntemlerle elde edilmiş tarımsal ürünlerden hiçbir farkı yoktur. Ancak maliyeti konusundan normal tarımsal hareketlilikten daha maliyetli de olabilir. Arazi, su kullanımı ve enerji ihtiyaçları açısından konvansiyonel yöntemler ile karşılaştırıldığında, suyu ve arazileri daha verimli kullanırken üretim için gerekli enerjinin yüksek olduğunu gösteren araştırmalar da bulunmaktadır. Ancak çevreye duyarlı ve doğa dostu bir üretim de olduğu aşikârdır.
Topraksız Tarım Nasıl Yapılmaktadır?
Topraksız tarımın birçok avantajı vardır. Evlerin küçük balkonları kullanılarak bile üretim yapılabilir. İlk kez 1930 yılında İngiliz prof. Dr. William Gericke tarafından kullanılmış olan bu sistem daha sonra Hollanda başta olmak üzere birçok ülkede gelişmiştir. Ülkemizde 1995 yılı itibariyle topraksız üretim sağlanmıştır. Özellikle dış pazara ihracat yapımı çok fazladır.
Topraksız yapılan üretimlerde maliyet fazla olduğundan ve bu durum fiyatlara yansıdığından genellikle Türkiye’de tercih edilmemektedir. Ancak bazı meyve ve sebzelerin üretimi bu yöntem kullanılarak yapılmaktadır. Topraksız tarımsal faaliyetlerinde fideler zemine dikilmemektedir. Bunun yerine fidelere özel olarak hazırlanmış kaplara yerleştirme yapılmaktadır. Genellikle Danimarka’dan alınmış kaya yünlü madde içerisine fideler konulmaktadır. Bu kayanın suyu tutma özelliği bulunmaktadır. Bundan dolayı bu tarz faaliyetlerde çok fazla kullanılır. Ayrıca dikimi yapılacak olan fidenin kabı içerisine perlit de eklenmektedir. Perlit adı verilen bu madde ile de ısı yalıtımı oldukça iyi bir şekilde yapılır. Dikilen bitki, sıcaklıkta meydana gelen değişimlerden pek az düzeyde etkilenmektedir. Fide dikiminden sonra meyve verme çağında ise bombus arıları kullanılır. Bu arılar çiçeklerin döllenme evresinde fayda sağlamaktadır. Çiçeklerin iç kısımlarında yer alan polenleri emip tozlaşma sağlamaktadırlar. Eğer yöntem doğru bir şekilde yapılmışsa en geç (dikilen ürüne göre değişiklik gösterse de) 70 gün içerisinde ürün alınmaya başlar.
