Aralık 1896 tarihinde açıklanan bir vasiyetnamesi ile Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin, asıl amacı insanoğluna hizmet eden kişileri başarılılarıyla ödüllendirmek amacıyla verilen bir ödüldür. Resmi olarak ilk Nobel Ödülleri, 1901 yılında Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta verilmeye başlanmıştır.
1901 yılından günümüze kadar toplam 98 kere Nobel Barış Ödülü verilmiştir. Bugüne kadar verilen Nobel Barış Ödülleri toplamda 104 kişi ve 27 adet derneğe verilmiştir. Nobel Ödülleri’nin verilmeye başlanmasından itibaren sadece iki kere 3 kişiye verildi:
-1994 yılında Yaser Arafat, Simon Perez ve Yitzak Rabin
-2014 yılında Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee ve Tevekkül Karman Nobel Barış Ödülü’nün sahibi olmuş oldu.
Nobel Ödülü Nedir?
İsveç uyruklu kimya mühendisi Alfred Nobel, ölümünden tam bir yıl önce 27 Kasım 1895 yılında son vasiyetini imzalamıştır. İmzaladığı vasiyete göre ölümünden sonra her yıl kimya, fizik, tıp, barış ve edebiyat alanlarında, insanoğluna büyük hizmetler ve katkılar sağlanan araştırmacılara, bilim insanlarına, yaptıkları hizmetlerinden ötürü onları onurlandırmak adına bir ödülün verilmesinin istemiştir. Ölümünün tarihi olan 10 Aralık günü ilk Nobel Ödülleri, Alfred Nobel’in son vasiyeti üzerine verilmeye başlanmıştır.
Nobel Ödülü Kimlere Verilir?
Bilim ve Edebiyat Dünyası’nın en önemli ödülü için adaylar, İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesi ve Norveç Nobel Komitesi’nin her alan için seçilmiş jürileri tarafından belirleniyor. Akademi üyelerinin ve jurilerin uzun incelemerin ardından oyların çoğunu alan aday, Nobel Ödülü’nün hak sahibi olmuş oluyor.
Hangi Dallarda Nobel Ödülü Verilmektedir?
-Nobel Fizik Ödülü
-Nobel Kimya Ödülü
-Nobel Barış Ödülü
-Nobel Edebiyat Ödülü
-Nobel Ekonomi Ödülü
-Nobel Fizyoloji Ödülü
-Nobel Tıp Ödülü
Nobel Ödülünü Alan Türkler
Orhan Pamuk:
12 Ekim 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü alarak, Nobel Ödülü alan ilk Türk olarak tarihe adını altın harflerle yazdırmıştır.
Aziz Sancar:
2015 yılında DNA’nın onarılması üzerine yaptığı çalışmaları ile Nobel Kimya Ödülü’nü almaya hak kazanmıştır.
Nobel Ödülü’nü Reddedenler
-Richard Kuhn (1938, Nobel Kimya Ödülü)
-Gerhard Domagk (1939, Nobel Tıp Ödülü)
-Boris Pasternak (1958, Nobel Edebiyat Ödülü)
-Jean Sartre (1964, Nobel Edebiyat Ödülü)
-Lê Ğức Thọ (1973, Nobel Barış Ödülü)
Nobel Ödülü’nün Verilmediği Yıllar
2. Dünya Savaşı dolayısıyla 1940 ve 1942 yılları arasında Nobel Ödülleri verilmemiştir.
